Middeleeuwse Paleografie

Dossier № 7: Een hertog in ruil voor 37 paarden

Nationaal archief Den Haag, Graven van Holland inv. nr. 1283, f. 70r-70vr-70v

Inleiding

In 1425 overleed Jan van Beieren, graaf en machthebber in Holland en Zeeland, onder verdachte omstandigheden. Was het moord? Men beweerde dat iemand zijn gebedsboek met gif had ingesmeerd, en Jan had inderdaad de onsmakelijke gewoonte aan zijn vingers te likken alvorens om te slaan … Ook ging het gerucht dat Jacoba van Beieren betrokken was bij de aanslag.

In Holland was de ellende ondertussen compleet: het graafschap balanceerde op de rand van een faillissement. De echte gravin Jacoba van Beieren was er vandoor met een Engelse womanizer, de bevolking was verwikkeld in een uitzichtloze, gemene partijstrijd. Wat nu? Om toch maar iets te doen, besloten de belangrijke steden en edelen van Holland de half-zwakzinnige Brabantse hertog Jan IV naar het noorden te halen. Hij was immers formeel nog steeds de echtgenoot van Jacoba. De desastreuze gevolgen van deze misstap worden in deze tekst niet besproken, wel de merkwaardige omgang met de hertog van Brabant.

Fysieke beschrijving

Gotische cursiva, geschreven op perkament. Liniëring van de tekstspiegel. In de linkermarge staan enkele kruisjes, vermoedelijk aangebracht bij de controle van de rekening. Op folio 70 r. schijnen de letters V en S, aangebracht op de verso zijde, door